Przeto chciejmy wziąć przed się myśli godne siebie – jakie prawdy zawarte w utworach Kochanowskiego uważasz za ważne dla współczesnego człowieka?
Jan Kochanowski to niewątpliwie gorliwy humanista, mogący poszczycić się wieloma sukcesami w zakresie literatury. Jego pieśni, fraszki i treny opisują człowieka, jego myśli i uczucia. Zawarte są w nich, które dotyczą po części każdego z nas.
Treny to cykl 19 utworów tego wybitnego, polskiego poety. Podmiotem jest w nich ojciec przeżywający osobistą tragedię – dwuletniej córeczki – Urszulki. Autor porusza w tych utworach różne tematy, ale wszystko związane jest z niemożnością pogodzenia się przez poetę z faktem, że ukochane dziecko nie żyje. Prawda zawarta w trenach, a mianowicie problemy z zaakceptowaniem utraty bliskiej osoby, dotyczyły i zawsze będą dotyczyć ludzi. Nieważne w jakim wieku, epoce, żyjemy. Współcześnie ludzie również borykają się z takimi tragediami. Nawiedzają ich takie same myśli, pytania, co Kochanowskiego. Wątpią w istnienie Boga, często załamuje się ich światopogląd, a powrót do normalnego życia to nierzadko długa, pełna wybojów droga.
W trenach Kochanowski porusza również tematy związane z wiedzą i dążeniem do niej. Potwierdza, że zawsze pragnął osiągnąć mądrość, myśląc i ufając, że pomoże mu to w życiu. Współcześni ludzie również mają takie odczucia. Ich żądza wiedzy doprowadza do różnorakich odkryć w wielu dziedzinach. W radiu, prasie i telewizji codziennie dowiadujemy się o kolejnych eksperymentach naukowców – chcących odkryć inne cywilizacje, znaleźć leki na nieuleczalne choroby, itd. I tak jak Kochanowski. gdy po części dotrą do celu, będą stawiać sobie pytanie, po co to wszystko, skoro i tak często nie potrafią sobie poradzić z codziennymi, przyziemnymi sprawami.
Poeta sławił również uroki wiejskiego życia. W Pieśni Świętojańskiej o Sobótce zachwycał się przyrodą, życiem w zgodnej, kochającej się rodzinie, w której po pracy zawsze jest czas na odpoczynek. Duża część współczesnego społeczeństwa także uważa takie życie za wspaniałe i dąży do niego. Ludzie pragną uciec od zanieczyszczonych, zatłoczonych miast na łono natury i wieść tam spokojne, radosne życie. Z powodu pracy, którą znaleźć można zwykle tylko w mieście, ewentualnie połowicznie spełniają swoje marzenia i budują domki na wsi, aby tam – po trudach codziennego życia, pełnego trosk i stresu – móc w ciszy i w aureoli wiejskiego środowiska po prostu odpocząć.
Kochanowski dążył do sławy, tak jak i Horacy pragnął pozostać w świadomości potomnych. Poświęcił temu swój utwór. W Pieśni XIX również o tym wspomina (Chciał ze mną dobrą tylko sławę mieć na pieczy). Ludziom XXI wieku również na tym zależy, tzn. na sławie, choć nie zawsze przykładają tak wielką wagę do jakości tej sławy. Przykładem może być udział w różnego rodzaju programach telewizyjnych typu reality-show (Bar, BigBrother). Kochanowski chciał sławy, ale dobrej, współcześni też jej pragną, ale mniejszą rolę odgrywają zasługi, dzięki którym mogą ją uzyskać.
W znacznej części swych utworów Kochanowski zawierał swe myśli o Bogu. Wierzył w niego, choć nie bez chwil zwątpienia (m.in. treny IX-XI), ale zazwyczaj, zgodnie z humanistyczną ideologią ufał, że Bóg jest dobrym Ojcem, który kocha ludzi, i który dał nam rozum, dał mowę. Wiara jest również ważna dla współczesnych ludzi. Oczywiście nie dla wszystkich, ale większość wierzy w istnienie Boga i życie pośmiertne, czego dowodem mogą być zapełnione kościoły w czasie niedzielnych mszy.
Jednak nieprawdą byłoby stwierdzenie, że wszystkie prawdy uznawane za Kochanowskiego, są takie dla dzisiejszych ludzi, którzy często za wszelką cenę dążą do pieniędzy, władzy i sławy, które Kochanowski podważa w swojej fraszce.
Reasumując – Kochanowski – wybitny humanista, zgodnie z zasadami humanizmu, w swojej literaturze wielokrotnie opisywał człowieka, omawiał jego problemy, uczucia i myśli. W utworach zawierał prawdy, które do dziś są uznawane przez większość społeczeństwa za ważne. Przedstawiając w trenach swą miłość do Urszulki i ogromny żal po jej stracie, uświadamia nam, że dotyczy to także i nas. Razem z nim zaczynamy wątpić w sprawy związane z Bogiem, z całym światopoglądem, aby znów po lekturze pieśni zachwycać się jednak urokami wiejskiego życia, dążyć do realizacji życiowego motta wielu renesansowych humanistów – Carpe Diem, czyli w przenośni używaj życia.