Rz piszemy, gdy w wyrazach wymienia się na r, np.:
rowerzysta – rower,
na komputerze – komputer,
dworzec – dworca.
Rz piszemy w zakończeniach wyrazów:
* arz
* erz
* mierz
* mistrz
Przykłady
bramkarz, pisarz,
harcerz, rycerz,
ciśnieniomierz, Sandomierz,
burmistrz, zegarmistrz.
Rz piszemy po spółgłoskach: b, p, d, t, g, k, ch, j, w, np.:
brzeg, brzoza,
przebój, sprzedawca,
drzewo, modrzew,
trzeba, patrzeć,
grzyb, pielgrzym,
chrzan, chrząszcz,
spojrzeć, ujrzeć,
wrzesień, wrzeciono.
Wyjątki:
* wyrazy: bukszpan, gżegżółka, kształt, kszyk (nazwa ptaka), piegża (nazwa ptaka), pszczoła, Pszczyna, pszenica, pszenżyto,
* w przymiotnikach zakończonych na: – szy, – ejszy, np.: lepszy, nowszy, najlepszy, najnowszy, ładniejszy, mocniejszy, najładniejszy, najmocniejszy.
Ż piszemy, gdy wymienia się w innych formach tego samego wyrazu lub w innych wyrazach na: g, dz, h, z, ź, s
Przykłady
książka – księga,
wstążka – wstęga,
mosiężny – mosiądz,
pieniążek – pieniądz,
drużyna – druh,
watażka – wataha,
każę (coś zrobić) – kazać,
mażę (po czymś) – mazać,
przerażenie – przerazić,
zamrażać – mroźny, mróz,
bliżej – blisko,
niżej – nisko.
Ż piszemy w wyrazach zakończonych na: – aż, – eż
Przykłady
pejzaż, witraż, młodzież, odzież.
Ż piszemy po literach: l, ł, r, n,
Przykłady
lżej, ulżyć,
małże, małżeństwo,
rżysko, rżenie,
rewanż, oranżada.